गाव सुरक्षा व्यवस्थेचा खंबीर दुवा — पोलीस पाटील : माओवादी छायेतून विकासाच्या दिशेने गडचिरोलीची वाटचाल

गडचिरोली विशेष संपादकीय दिनांक:-09/04/2025

माओवादग्रस्त जिल्हा म्हणून ओळख निर्माण झालेल्या गडचिरोली जिल्ह्याने आता विकासाच्या दिशेने पावले टाकण्यास सुरुवात केली आहे. अशा वेळी गावपातळीवर कायदा-सुव्यवस्था राखण्यासाठी महत्त्वाची जबाबदारी निभावणाऱ्या पोलीस पाटील या पदाच्या जबाबदाऱ्यांचे महत्त्व अधिकच वाढले आहे.

  दि. 08 एप्रिल रोजी गडचिरोली येथील पोलीस मुख्यालयातील शहीद पांडू आलाम सभागृहात आयोजित जिल्हास्तरीय ‘पोलीस पाटील समन्वय बैठक’ ही केवळ एक बैठक नव्हे, तर गाव-सुरक्षेच्या नव्या धोरणांची सुरुवात ठरली. सुमारे 600 पोलीस पाटील या बैठकीला उपस्थित होते, हीच संख्या पोलीस प्रशासनाच्या गावस्तरीय कामकाजात त्यांच्या सहभागाचे प्रतिक आहे.

 पोलीस अधीक्षक श्री. नीलोत्पल यांनी आपल्या प्रभावी मार्गदर्शनात पोलीस पाटलांना ‘पोलीस प्रशासनाचे डोळे आणि कान’ अशी ओळख देत त्यांच्यापुढे सामाजिक जबाबदाऱ्यांचा आरसा ठेवला. गावातील अवैध दारू विक्री, अंधश्रद्धा, वन्यप्राणी शिकार, आणि कायदा-सुव्यवस्थेच्या बाबतीत पोलीस पाटलांनी सक्रिय सहभाग घेणे आवश्यक असल्याचे त्यांनी अधोरेखित केले.

या बैठकीत गंभीर गुन्हेगारी प्रतिबंध, व्यसनमुक्ती, तंटामुक्ती, आणि सामाजिक सलोखा यासारख्या विषयांवरही चर्चा झाली. विशेष म्हणजे, महिला पोलीस पाटलांच्या सहभागासह गावातील महिलांमध्ये अंधश्रद्धा निर्मूलनाची जबाबदारी देखील सोपवण्यात आली.

गडचिरोली जिल्हा आता माओवादाच्या सावटातून बाहेर पडून विकासाच्या दिशेने पावले टाकत आहे. या बदलत्या गडचिरोलीचे शिल्पकार म्हणून पोलीस पाटील आणि पोलीस प्रशासन एकत्र येऊन कार्य करीत आहेत.

        विशेष म्हणजे, अशा बैठका म्हणजे केवळ आदेश व योजना नव्हे, तर प्रशासन आणि जनता यांच्यातील विश्वासाचा सेतू आहेत.

पोलीस पाटील – गाव सुरक्षा व्यवस्थेचे खरे शिलेदार

दुर्गम, अतिदुर्गम भागांतील नागरिकांपर्यंत पोलीस प्रशासन पोहचू शकत नसतानाच, पोलीस पाटील हेच प्रशासनाचे खरे प्रतिनिधी ठरतात. गावांमध्ये होणारे गुन्हे, अंधश्रद्धा, महिलांवरील अत्याचार, काळी जादू यावर नियंत्रण ठेवण्याचे खरे सामर्थ्य पोलीस पाटलांकडेच आहे. त्यांची भूमिका केवळ माहिती पुरवणारी नसून सामाजिक परिवर्तनाची सुरुवात करणारी आहे.

“पोलीस प्रशासनाचे डोळे आणि कान बना” – नीलोत्पल यांचे आवाहन

बैठकीदरम्यान गडचिरोलीचे पोलीस अधीक्षक श्री. नीलोत्पल यांनी उपस्थित पोलीस पाटलांना मार्गदर्शन करताना स्पष्टपणे सांगितले की, “गावांमध्ये पोलीसांचे प्रतिनिधी म्हणून काम करताना तुम्ही डोळे आणि कान बनून कार्य करा. गावात अंधश्रद्धा, कायदा-सुव्यवस्था भंग करणारे प्रकार, अवैध दारू विक्री यावर तात्काळ लक्ष ठेवा.”

त्यांनी पुढे सांगितले की, “उद्या जिल्हा माओवादमुक्त म्हणून ओळखला जावा, ही आपली सामूहिक जबाबदारी आहे. कायदा सुव्यवस्था अबाधित ठेवण्यासाठी पोलीस पाटील आणि पोलीस यांच्यात समन्वय आवश्यक आहे.”

महिला सहभागाची नवी दिशा

बैठकीत महिला पोलीस पाटलांचाही विशेष उल्लेख झाला. गावातील महिलांमध्ये जनजागृती घडवून, अंधश्रद्धेवर उपाययोजना, बालसुरक्षा आणि अवैध व्यवसायांना रोखण्यासाठी त्यांनी पुढे यावे, असे अधोरेखित करण्यात आले. महिला पोलीस पाटलांचा सक्रिय सहभाग ग्रामीण भागात मोठे बदल घडवून आणू शकतो, असा विश्वास अधिष्ठित करण्यात आला.

प्रशासन आणि लोकप्रतिनिधींचा सहभाग

या बैठकीस पोलीस अधीक्षक श्री. नीलोत्पल यांच्यासह, अपर पोलीस अधीक्षक श्री. यतिश देशमुख, प्रभारी उपअधीक्षक श्री. विनोद चव्हाण यांची उपस्थिती लाभली.
तसेच, महाराष्ट्र गाव कामगार संघटना व पोलीस पाटील असोसीएशन यांचे पदाधिकारी श्री. योगराज नाकाडे, श्री. अनिल खेवले, व श्रीमती लता ऊईके यांनीही आपली मते मांडली.कार्यक्रमाचे सूत्रसंचालन आणि आभार प्रदर्शन अनुक्रमे पोनि. अरुण फेगडे व उपअधीक्षक श्री. विनोद चव्हाण यांनी केले.

गडचिरोली – अंधारातून उजेडाकडे

पूर्वी माओवादी चळवळीमुळे भयभीत असलेला गडचिरोली जिल्हा, आता नव्या दिशेने पावले टाकत आहे. ‘माओवादग्रस्त’ ही ओळख पुसून टाकण्यासाठी गावांतील प्रत्येक घटकाला सजग, सतर्क आणि सहभागी बनवण्याची वेळ आली आहे.

      पोलीस पाटील हे या परिवर्तनाच्या केंद्रस्थानी असून, त्यांच्या सहभागातूनच गावांमध्ये शांतता, सुव्यवस्था आणि सामाजिक सलोखा प्रस्थापित होऊ शकतो.ही बैठक म्हणजे फक्त एक दिवसाचं आयोजन नव्हे, तर नव्या गडचिरोलीसाठी सुरू झालेली एक सकारात्मक लाट आहे.

विशेष संपादकीय

संदीप राचर्लावार

मुख्य संपादक विदर्भ न्यूज 24 नेटवर्क

9421729671