बंडी प्रकाशचे आत्मसमर्पण : माओवादी संघटनेला मोठा धक्का….

तेलंगाना विशेष प्रतिनिधी दिनांक: –28/10/2025

तेलंगणा माओवादी चळवळीतील एक कडवे व अनुभवी नेते बंडी प्रकाश उर्फ ‘प्रभात’ यांनी अखेर पोलिसांसमोर शस्त्र ठेवले. तब्बल १९८७ पासून भूमिगत राहणारे हे वरिष्ठ माओवादी नेतृत्व थेट तेलंगणा पोलीस महानिदेशक बी. शिवधार रेड्डी यांच्या उपस्थितीत आत्मसमर्पण करत समोर आले तेव्हा राज्याच्या अंतर्गत सुरक्षा व्यवस्थेसाठी हा क्षण ऐतिहासिक असल्याचे पोलिसांनी सांगितले.

मूळचे मनचेरियाल जिल्ह्यातील मंडमरी येथील बंडी प्रकाश यांनी आपल्या तरुण वयात नक्षलवादाचा मार्ग स्वीकारला होता. दीर्घ काळ जंगलातील सशस्त्र संघर्षाचा भाग राहिल्यानंतर त्यांच्याकडे तेलंगणा राज्य समितीचे महत्त्वाचे नेतृत्व आले होते. त्यांच्या डोक्यावर सुमारे ₹२० लाखांचे बक्षीस जाहीर होते यावरूनच त्यांच्या भूमिकेची गंभीरता स्पष्ट होते.

आरोग्य ढासळले, संघटीत नेतृत्वात अंतर

दीर्घकालीन आजार, वय आणि सततच्या हालचालींमुळे बंडी प्रकाश यांचे आरोग्य ढासळल्याचे पोलिस स्रोतांमधून समजते. त्याचबरोबर माओवादी संघटनेत अंतर्गत संघर्ष, नेतृत्वातील दिशाहीनता आणि राज्यातील सुरक्षा मोहिमांच्या प्रभावी कारवाईमुळे भूमिगत कार्यकर्त्यांवर मानसिक व शारीरिक दडपण वाढू लागले होते. ही सर्व कारणे मिळून त्यांनी आत्मसमर्पणाचा मार्ग स्वीकारल्याचे संकेत मिळतात.

तेलंगणातील नक्षलवादावर निर्णायक प्रहार

बंडी प्रकाश यांचे आत्मसमर्पण म्हणजे राज्यातील माओवादी संघटनेच्या रणनीतिक पातळीवरील मोठा फटका. दीर्घ काळ ग्रामीण व आदिवासी पट्ट्यात प्रभाव ठेवणारा एक कुशल आणि अनुभवी कॅडर गमावल्याने संघटना मानसिक व धोरणात्मकदृष्ट्या अधिक कमकुवत झाली आहे. पोलिसांच्या मते ही घटना तेलंगणातील “नव्या युगाची सुरुवात” आहे, ज्यात भूमिगत कार्यकर्ते मुख्य प्रवाहात येण्याकडे झुकत आहेत.

ही परिस्थिती पुढील काही महिन्यांत इतर वरिष्ठ माओवादी नेत्यांच्या निर्णयावरही प्रभाव टाकू शकते. संघटनेतील तरुण कॅडर्ससाठीही हा संदेश आहे की आता जंगलातील संघर्षापेक्षा सामान्य जीवनाचा विचार जास्त गडद होत आहे.

सामाजिक पुनर्संयोजनाची नवी दिशा

राज्य सरकार आणि सुरक्षा यंत्रणा माओवादी आत्मसमर्पित कार्यकर्त्यांसाठी पुनर्वसन, आर्थिक सहाय्य आणि पुनर्विलिनीकरण योजना राबवत आहेत. बंडी प्रकाश यांच्याशी संवादाद्वारे समाजात पुन्हा स्थिर आयुष्य घडवण्यासाठी प्रशासन पुढील मार्ग आखणार आहे. ही प्रयत्नशीलता आदिवासी भागांतील युवकांनाही विकासाच्या मुख्य प्रवाहात सामील होण्याची संधी उपलब्ध करून देईल.

—निष्कर्ष

बंडी प्रकाश यांचे आत्मसमर्पण म्हणजे फक्त एका नेत्‍याचा शस्त्रत्याग नाही, तर माओवादी चळवळीच्या भवितव्यावरील प्रश्नचिन्ह आहे. तेलंगणातील नक्षलवादाविरुद्धच्या मोहीमेने टप्प्याटप्प्याने मिळवत असलेले यश या घटनेने अधिक ठळक झाले असून, विदर्भ, गडचिरोली आणि छत्तीसगडसारख्या प्रभावित भागांसाठीही ही घडामोड धोरणात्मकदृष्ट्या महत्त्वपूर्ण ठरते.

स्त्रोत आयबीएन लोकमत

✍ संपादक – विदर्भ न्यूज 24
www.vidarbhanews24.com