“४४ वर्षांचा गडचिरोली : नक्षलवादाच्या सावलीतून औद्योगिक भविष्याकडे”
गडचिरोली : नक्षलवादाच्या छायेतून औद्योगिक क्रांतीकडे वाटचाल”
✍️ संपादकीय लेख (विदर्भ न्यूज 24) दिनांक 26 ऑगस्ट 2025
गडचिरोली जिल्ह्याची स्थापना २६ ऑगस्ट १९८२ रोजी झाली. आज या जिल्ह्याला ४३ वर्षे पूर्ण होत असताना आपण मागे वळून पाहिल्यास या जिल्ह्याची पहिली ओळख आदिवासी बहुल व नक्षलग्रस्त क्षेत्र अशी होती. अनेक दशके हा जिल्हा विकासाऐवजी भीती, हिंसा आणि बंदुकीच्या दहशतीत अडकला होता.
मात्र काळ बदलला. आज २६ ऑगस्ट २०२५ या दिवशी ४४ वा वर्धापन दिन साजरा करताना गडचिरोलीचा चेहरा बदललेला दिसतो. महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या संकल्पनेतून आणि शासनाच्या ठोस धोरणांमुळे गडचिरोली जिल्हा आता औद्योगिक क्रांतीकडे वाटचाल करीत आहे.
लॉयड्सचा ग्रीन स्टील प्रकल्प, औद्योगिक गुंतवणूक, रस्ते विकास, आरोग्य व शिक्षण क्षेत्रातील सुधारणा – या माध्यमातून जिल्हा केवळ “नक्षलवादाचे केंद्र” राहिलेला नाही, तर तो आता “उद्योग-शिक्षण व संधीचे केंद्र” म्हणून उदयास येत आहे.
४४ वर्षांच्या इतिहासात आदिवासी समाजाच्या हक्कासाठी, त्यांच्या जगण्याच्या लढाईसाठी अनेक चळवळी झाल्या. पण आता त्याच आदिवासी समाजाला रोजगार, शिक्षण व आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून पुढे नेण्याची संधी निर्माण झाली आहे. ही केवळ गडचिरोलीची नाही, तर महाराष्ट्राच्या विकासकथेची नवी पानं आहे.
आज गडचिरोलीचा वर्धापन दिन साजरा करताना एकच भावना मनात येते –
“काळ्या ओळखीपासून विकासाच्या दिशेने – हा गडचिरोलीचा प्रवास खऱ्या अर्थाने प्रेरणादायी आहे
—
गडचिरोली जिल्ह्याचा कालानुक्रमिक आढावा (१९८२–२०२५)
वर्ष घटना / विकास विशेष नोंद
१९८२ (२६ ऑगस्ट) गडचिरोली जिल्ह्याची अधिकृत स्थापना चंद्रपूर जिल्ह्यातून विभागून नवा जिल्हा निर्माण
१९८५–९० नक्षलवादाची भीषण वाढ अहेरी–भामरागड परिसरात मोठ्या प्रमाणात हिंसक घटना
१९९१ एटाप्पल्ली येथे मोठी नक्षल चकमक पोलिस दल व नक्षल यांच्यातील पहिला मोठा संघर्ष
२००० शिक्षणासाठी विशेष आश्रमशाळा योजना आदिवासी विद्यार्थ्यांना शिक्षणाची नवी संधी
२००५ दणका मोहीम (Anti-Naxal Operations) सुरू नक्षलविरोधी लढ्याला वेग आला
२०१० (एप्रिल) एटाप्पल्ली तालुक्यातील ताडोबा घाटी नरसंहार ७५ सीआरपीएफ जवान शहीद – देश हादरला
२०१३ वनोपज प्रक्रिया प्रकल्पांना प्रोत्साहन तेंदूपत्ता, लाख, बांबू प्रक्रियेने आदिवासींना फायदा
२०१५–१६ रस्ते व पूल बांधणीला गती दुर्गम गावांमध्ये संपर्क सुधारणा
२०१८ (एप्रिल) बोरिया जंगलातील मोठी नक्षल चकमक ३९ नक्षलवादी ठार
२०२० (कोविड काळ) आरोग्य सुविधांचा विस्तार जिल्हा रुग्णालय व ग्रामीण आरोग्य केंद्रात सुधारणा
२०२२ औद्योगिक गुंतवणुकीसाठी करार ग्रीन स्टील प्रकल्पाचा मार्ग मोकळा
२०२३ लॉयड्स ग्रीन स्टील प्रकल्पाची पायाभरणी हजारो रोजगार संधींचे आश्वासन
२०२५ (२६ ऑगस्ट) जिल्ह्याचा ४४ वा वर्धापन दिन नक्षलवादाच्या सावलीतून औद्योगिक क्रांतीकडे वाटचाल
✍ संपादक – विदर्भ न्यूज 24 www.vidarbhanews24.कॉम
